Mieszkańców Rokit i sympatyków naszej wsi powinien ucieszyć fakt, że udało mi się dotrzeć do odcisku dawnej pieczęci miejscowej gminy, zawierającej rysunek który, może być wzorem dla współczesnego herbu ROKIT i kontynuacją znaku wsi stworzone na podstawie dawnych pieczęci.

Jej odnalezienie to dobra wiadomość, . Nie ma żadnej wątpliwości, że mamy do czynienia z GROSS RAKITT. Na pewno jest na niej wizerunek konia, koła od wozu i redła . W otoku pieczęci znajduje się napis (wersalikami): PATRIMONIALGERICHTS SIEGEL VON G: RAKITT

Analizując technikę wykonania pieczęci (na podstawie odcisku) - krój czcionki, tekst i precyzję kreski można domniemywać, że pochodzi ona z okresu między końcem XIX w., a latami 20. Cechą charakterystyczną najstarszych pieczęci wiejskich jest odmienna pisownia niektórych wyrazów, np. Kreis (powiat) - Kreys.

Pieczęcie wiejskie powstały głównie w XIX w., wraz ze zniesieniem zależności feudalnych i ukształtowaniem się samorządu wiejskiego. Niemal każda wieś była jednocześnie gminą (gemeinde), gdzie najważniejsze urzędy sprawowali: burmistrz (bürgemeister) i /lub naczelnik gminy (gemeindevorsteher). Te dosłowne tłumaczenia niemieckich określeń nie powinno się rozumieć według współczesnych definicji tych określeń w Polsce. Jednostki te nie miały zakresu zadań znanych ze współczesnych gmin, były bardziej zbliżone do struktury administracyjnej jaka obowiązuje obecnie w Republice Czeskiej, gdzie funkcjonują takie właśnie gminy (obec). Populacja niektórych ogranicza się niekiedy tylko kilkudziesięciu osób! Wiedząc to bez problemu zorientujemy się, że dawny burmistrz i naczelnik niewiele mieli wspólnego z tymi stanowiskami znanymi z czasów PRL i III RP.

Zachowane pieczęci wiejskie generalnie dzielą się na trzy grupy: pieczęć gminy, pieczęć burmistrza i pieczęć naczelnika gminy. Na wszystkich występował "herb" gminy .

Generalnie dawne pieczęcie wiejskie, gdyby przyjąć, że są wstępną formą herbu nie rządziły się prawami heraldyki, aczkolwiek zawierały symbolikę zamykającą się w określonych granicach, co być może wynikało z państwowych uregulowań prawnych w Prusach (Niemczech).

Pieczęcie wiejskie zawierały:

1. Charakterystyczne sceny z życia wsi, np. rybacy łowiący ryby (Chrzelice - wokół wsi istniały kiedyś ogromne stawy), siejący rolnik (Łącznik), smolarz (Dziedzice).

2. Narzędzia, zwierzęta i inne przedmioty związane ze wsią (np. kosy, pługi, cepy, konie).

3. Sceny nawiązujące do historii wsi lub legendy związanej z jej powstaniem.

4. Elementy z herbu miejscowego właściciela ziemskiego, dawnego właściciela wsi.

5. Wizerunek herbu nadanego wcześniej miejscowości, np. osadzie targowej.

6. Elementy nawiązujące do nazwy wsi.

7. Elementy nawiązujące do charakterystycznej cechy lokalnego środowiska.

8. Elementy nawiązujące do patrona miejscowej parafii, choć nie bezpośrednio, ponieważ wizerunki patronów kościołów lub ich atrybuty były elementami pieczęci parafialnych.

9. Wizerunki charakterystycznych budowli.

Z wizerunku wiemy co dokładnie zawiera pieczęć ROKIT, rozpoznając na niej konia, koło i redło można podejrzewać, że wpisuje się do drugiej grupy wskazanego wykazu. W dniu 13 grudnia 2011napisałem emaila do Towarzystwa Heraldycznego w Warszawie z zapytaniem, oto treść listu:

Witam bardzo serdecznie. Prosiłbym Państwa o identyfikacje herbu z Pruskiej pieczęci lakowej z miejscowości Groß Rakitt Kr. Stolp. Dzisiejsze Rokity woj. Pomorskie powiat Bytów. Na pieczęci widnieje napis: PATRIMONIALGERICHTS SIEGEL VON G: RAKITT

Jestem radnym wiejskim i bardzo by naszej społeczności zależałoby, aby herb z pieczęci przyjąć dla współczesnych Rokit. Mielibyśmy kawałek własnej historii dawnych mieszkańców. Z Poważaniem Adam Woźniak. Państwa wkład zostanie doceniony, oto strona na której to znalazłem: http://pom-wpru.kerntopf.com/orte/grossrakitt.htm.

ODPOWIEDZ:

Szanowny Panie, w pewnym sensie Pan już odpowiedział na pytanie zawarte w liście.

Po pierwsze przesłał Pan kopię odcisku pieczęci miejscowości. Ponadto będzie to kontynuacja znaku miejscowości. Choć tu jedna uwaga, napis otokowy mówi o pieczęci sądu a nie o pieczęci władz miejscowości Gross Rakitt. Ja nie dysponuję informacjami na temat sfragistyki tego regionu.

Pozwalam sobie jednocześnie przypomnieć, że opinie na temat herbów samorządowych w Polsce wydaje Komisja Heraldyczna (która działała przy MSWiA, po podziale resortu jej umocowanie jest jeszcze chyba nie dość określone).

Z poważaniem

dr Sławomir Górzyński

Prezes Polskiego Towarzystwa Heraldycznego

Redaktor Naczelny Wydawnictwa DiG

Sam fakt odnalezienia pieczęci, daje gwarancję, że zachowały się inne jego wizerunki a być może i sama pieczęć. Dlatego zwracam się z prośbą do mieszkańców Rokit Inie tylko o podjęcie poszukiwań. Ich przedmiotem powinny być domowe strychy i piwnice, gdzie być może są jeszcze poniemieckie dokumenty dawnych mieszkańców, zawierające takie pieczęcie.

Dawna pieczęć wiejskiej gminy jest neutralnym wzorem dla "herbu" wsi, co zatem idzie może być kontynuacją znaku wsi, na co być może zdecydują się mieszkańcy.

Z Poszanowaniem Adam Wożniak